रामेछापको विकास गर्ने सांसद खड्काको ७ योजना
संविधान अनुसार ७ सय ४४ वटा स्थानीय तह कार्यान्वयनमा आएको छ । स्थानीय तहको कार्यान्वयनसँगै स्थानीय तहको निर्वाचनको अभियान पनि अगाडि बढेको छ । वीस बर्ष पछि हुन लागेको स्थानीय तहको निर्वाचन यस पटक रामेछापमा ६ वटा गाउँपालिका र २ वटा नगरपालिकामा निर्वाचन हुँदैछ । रामेछापवासीले पटक–पटक विकासको आवश्वासन मात्र होइन अव साच्चिकै परिवर्तनको अपेक्षा गरेका छन् ।
रामेछाप जिल्लामा हरेको ६ गाउँपालिका र २ नगरपालिकाको विकास कसरी योजना सहित लिएर आउने राजनीतिक दललाई मात्र यस पटक मतदाताले खोजेका छन् । शिबहादुर खड्का नेपाली कांग्रेसका स्थापित नेता हुन् । २०१५ सालदेखि कांग्रेसको राजनीति सुरु गरेको खड्का २०४९ सालमा भएको स्थानीय निर्वाचनमा रामेछाप जिल्ला सभापति भएका थिए । पूर्व जिल्ला सभापति समेत रहेका रामेछापबाट कांग्रेसको तर्फबाट सांसद रहेका शिबहादुर खड्कासँग ६ गाउँपालिको २ नगरपालिको विकास कसरी गर्न सकिन्छ ? भन्ने विषयमा केन्द्रीत रहेर रामेछाप न्युजले गरेको कुराकानीः–
सबै स्थानीय तहमा सडक पुग्यो अव स्तरउन्नती गरौं
रामेछाप जिल्लाको आठ वटै स्थानीय तह सडक सञ्जालले जोडिएको छ । जिल्लामा सडक पिचको अवस्था हेर्ने हो भने दयानिय छ । यस बर्षबाट जिल्लाका केही सडकहरु पिच हुने चरणमा अगाडि बढेको छ । सडक त पुग्यो अब सडकको स्तरउन्ती र पिचलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ । विकासमा तेरो मेरो नभनौ । गाउँठाउँमा हुने विकास सबैको साझा हो । विचार र सिद्धान्तमा बहस गरौं । तर जिल्लाको विकासमा राजनीतिक नगरौं । राजनीतिक दलहरुले पनि कुन दलले बढी विकास जिल्लामा ल्याउन सक्ने प्रतिस्पर्धा गरौं । विकासको योजना ल्याउन सामुहिक ढगंले अगाडि बढौं । जिल्लाको विकासलाई सबै राजनीतिक दलहरुले उच्च प्राथमिकतमा राख्नु पर्छ । जिल्लामा हर्ने हो भने खिम्ती–मन्थली हुँदै खुर्कोट (३० किलोमिटर) बाहेक सबै सडक कच्ची छन् ।
बाह्रै महिना यातायात सञ्चालन हुने बनाउनुपर्छ
जिल्लामा निर्माण भएका सबै सडकमा कम्तिमा पनि बर्षाको समयमा पनि सञ्चालन गर्न सक्ने बताउनु पर्छ । अहिले पनि जिल्लाको आधाजसो भागमा बर्षाको समयमा गाडि चल्न सक्ने अवस्था छैन् । हरेक देशले यातायातलाई प्राथमिकता राखेका छन् । यातायतले समाजको सबै संरचनालाई एक ठाउँमा ल्याउछ । चीनमा माउत्सेतुङले पहिलो प्राथमिकता यातायातलाई नै दिएका थिए । रामेछाप जिल्लामा पञ्चायतपछि नै यातायात सेवा सुरु भएको हो । रामेछाप जिल्लाले विस्तारै अन्धकार युगबाट विस्तार उज्यालोको दिशामा अगाडि बढेको छ ।
विकासको प्राथमिकता निर्धारण गरौं
सरकारले बार्षिक रुपमा जिल्लाको विकास निर्माणमा बजेट विनियोजन गर्ने गरेपनि सही ढंगले सदुपयोग हुन सकेको छैन् । विकासको लागि आएको बजेट पारदर्शी ढंगले खर्च गर्ने परम्परा बसालौं । जिल्लाको विकासको प्राथमिकता निर्धारण गरौं । कनिका छरेजस्तो गरी बजेट नछरौं । दिगो विकासको पूर्वाधार निर्माणमा बजेट खर्च गरौं र परिणाम निकालौं । जिल्लाको सडकको प्राथमिकता निर्धारण गरौं । सोही अनुसार कति बर्षभित्र कुन सडक पिच गर्ने हो साझा अवधारणा बनाऔं । सडक खानेपानी, स्वास्थ्य, शिक्षा,विद्युत लगायतको बारेमा साझा धारणा बनाऔं र सोही लक्ष्य अनुसार सामुहिक रुपमा अगाडि बढौं । सडकको पहुँचको कारण म जिल्ला विकासको सभापति हुँदा सभा सम्मेलनमा दुर्इ सय र मान्छे जम्मा हुन सक्दैनथे । अहिले केन्द्रीय नेताहरु गए भने दुई हजार मान्छे सहभागी हुन्छन् । सदरमुकाममा बाटो पुगेको ०५७ सालमा मात्र हो । अब गौश्वरादेखि रामेछाप हुँदै गुम्देल चुचुरेससम्मको सडकलाई उच्च प्राथमिकता दिनुपर्छ । आठ वटा स्थानीय तह बनाउको लागि जिल्लाको पुर्व–पश्चितम र उत्तर दक्षिण जोडने सडकलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ ।
जलविद्युत आयोजना अगाडि बढाउनु पर्छ
रामेछाप जिल्ला प्राकृतिक स्रोत साधनमा धनी छ । रामेछाप जिल्लामा खिम्ती खोला, चौरी खोला, लिखु खोला, सुनकोसी र तामाकोसी नदी रहेका छन् । खिम्ती र लिखु खोलामा धेरै केही आयोजना हुने चरणमा छन् । कतिपय आयोजनाहरुले निर्माण अगाडि बढाउने योजनामा छन् । यि आयोजनाहरु अगाडि बढाउन सके रामेछापवासीको आर्थिक जीवनस्तरमा परिवर्तन आउन सक्छ । रामेछापलाई धनी बनाउने भनेको विद्युत पनि हो । रामेछाप हुँदै बहने खोला र नदी हाम्रो सम्पत्ती हो । यसलाई परिचालन गरेर रामेछापको विकास गर्न सकिन्छ । यसको लागि पनि राजनीतिक दलहरुबीच साझा धारणा बनाएर अगाडि बढाउनु पर्छ । रामेछापमा सञ्चालन हुने जलविद्युत आयोजनामा सबै रामेछापबासीले शेयर हाल्न व्यवस्था गर्नुपर्छ । जिल्लामा निर्माण हुने जलविद्युत आयोजना निर्माणमा अवरोध होइन, सहयोग गर्नुपर्छ । सरकारले पनि सोही अनुसारको नीति बनाउनु पर्छ । यसको लागि स्यवमं रामेछापवासी नै जागरुक्क हुनुपर्छ ।
सुनकोसी तेस्रो आयोजना अगाडि बढाउनु पर्छ
सुनकोसीको तेस्रो जलविद्युत आयोजना अगाडि बढाउनु पर्छ । अहिले छलफलको क्रममै रहेको छ । सुनकोसी तेस्रो जलविद्युत आयोजनालाई अगाडि बढाउनु पर्छ । यो आयोजना अगाडि बढाउन सकियो भने रामेछापवासीको जीवनमा आकाश जमिनकै अन्र्तर हुन्छ । रामेछापवासीलाई धनी बनाउने योजना अगाडि बढाउन बढाउन सबै एक जुट हुनुपर्छ ।
सुख्खाग्रस्त क्षेत्रमा लिफ्ट मार्फत खानेपानी
रामेछापका अधिकाशं क्षेत्रमा खानेपानीको अभाव छ । अहिले पनि खानेपानीको घण्टौ धाउनु पर्ने, ट्याङ मार्फत खरिद गर्नुपर्ने लगायतको समस्या अहिले रामेछापवासीले खेप्दै आएका छन् । अब एक मात्र विकल्प नभएको लिफ्ट सिस्टम मात्र हो । तामाकोसी, सुनकोसी र लिखु लगायतको खोलाबाट लिफ्ट सिस्टम मार्फत खानेपानीको प्रबद्र्धन गर्न सकिन्छ । यति मात्र होइन । प्रशस्त विद्युत भएको अवस्थामा नदी किनारामा रहको सुख्खा टारहरुमा सिंचाईको कार्यक्रम अगाडि बढाउनु पर्छ । रामेछापको नदीनालाबाट उत्पादन भएको बिजुलीबाट सिंचाईको कार्यलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ । यसले गर्दा कृषि उत्पादनको काममा सहजता हुन्छ ।
पुननिर्माणलाई तीब्र गतिमा अगाडि बढाउनु पर्छ
सरकारले जसरी पुननिर्माणको काम अगाडि बढाउनु पर्ने हो त्यो हुन सकेको छैन् । जिल्लाका ४० हजार भन्दा बढी घर पुननिर्माण गर्नुपर्ने छ । तर भुकम्प गएको दुई बर्ष पुग्न लाग्दा समेत प्राभवकारी रुपमा अगाडि बढ्न सकेको छैन् । आधा घरहरु पुननिर्माण हुनुपर्ने हो तर एक प्रतिशत घरहरु पनि पुननिर्माणको काम अगाडि बढ्न सकेको छैन् । प्राविधिक जनशक्तिको अभाव, दक्ष कामदार र सरकारी ढिलासुस्तीको कारण पुननिर्माणको कामले गति लिन सकेको छैन् । अझै पनि वास्तविक भुकम्प पीडितहरुले पहिलो किस्ता पाउन सकेका छैनन् । घर निर्माणमा पानीको अभाव, काठको अभाव पनि समस्याको कारण देखिएको छ । यसलाई सहज बनाउने काम भइरहेको छ ।